ROZPLENICA JAPOŃSKA – Pennisetum, piórkówka, rozpienica

Występowanie:

Rejony o klimacie tropikalnym, subtropikalnym i umiarkowanym. Rodzaj ok. 80 gatunków jednorocznych i bylinowych traw. Łacińska nazwa rodzaju oznacza „pióro” i odnosi się do szczecinowatych, kłosowatych kwiatostanów.

P. alopecuroides (P. compressum)
Piórkówka spłaszczona

[carousel source=”media: 3384,3385″ title=”no”] Tworzy kępy zwartych liści, z których wyrastają łukowate łodygi, rozchylające się na zewnątrz i silnie wygięte do dołu pod ciężarem kwiatostanów, przypominających kształtem lisie kity w kasztanowym kolorze. Liście jesienią żółkną lub płowieją. Łatwa do uprawy na większości żyznych gleb; gdy dobrze się ukorzeni, toleruje przesuszenie. Dobra na kwiat cięty, ale podczas mokrych lat kwitnie słabo lub wcale. ’Cassian’s Choice’, 90 cm, znakomita odmiana o jaskrawych, czerwonych i żółtych kolorach jesiennych liści. W okresie wegetacyjnym zyskują one bursztynowe plamy, kwiatostany zaś rosną mniejsze i jaśniejsze niż u gatunku. W mokre lata kwitnie słabo. ’Caudatum’, produkuje białe kwiatostany, osiąga l ,2 m. Kłoski nie są czysto białe i z bliska kwiatostany wyglądają na brudne. ’Hameln’, 45 cm x 36 cm, karłowata odmiana, kwitnąca bardziej pewnie niż wiele innych odmian. ’Herbstzauber’, 60 cm x 60 cm, pośrednia w rozmiarach między czystym gatunkiem a ’Hameln’, kwitnie nieznacznie później, ale ma większe kwiaty o bardziej nasyconym kasztanowym kolorze. P.a. var. japonicum- proso japońskie – 1,5 m x 1  m, najwyższa odmiana prosa; bardzo silnie rośnie. Kwiatostany rudokasztanowe z białymi końcami kłosków.

’Little Bunny’, 30 cm x 23 cm, karłowata odmiana o niewielkim zastosowaniu. Kwiatostany ma typowe, ale mniejsze i z powodu ich niewielkich rozmiarów nie są niczym nadzwyczajnym. Łodygi kwiatostanu są sztywne i nie wyginają się tak dekoracyjni. ’Little Honey’, 23 cm x 15 cm, powstała z nietypowej siewki ’Little Bunny’; rozwija podobne liście z podłużnymi, białymi paskami. ’Moudry’, odmiana prosa o czarnych kwiatostanach, 90 cm x 60 cm, Niezwykle dekoracyjna dzięki ciemnym, fioletowoczarnym kłoskom. W ciepłych ogrodach silnie się rozsiewa. W chłodnych rejonach rzadko kwitnie. ’National Arboretum’, 75 cm x 90 cm, ma te same zalety i wady co ’Moudry’. ’Paul’s Giant’, 1,5 m x 90 cm, wyróżnia się dużymi kwiatostanami, dwa razy bardziej „obfitymi” i o połowę dłuższymi niż j gatunku, ale prawdopodobnie z tego powodu tworzy ich o wiele mniej. Jesienią liście przebarwiają się na czerwono i żółto. P.a. f. viridescens, 90 cm x 90 cm, silnie ulistniona forma z bardzo ciemnymi kwiatostanami, chociaż sam uprawiam ją od dziesięciu lat i jakoś się do tej pory nie pojawiły. ’Weserbergland’, 60 cm x 60 cm, podobna do ’Hamein’, ale odróżnia się od niej wielkimi, bladymi kwiatostanami osadzonymi na długich łodygach, zdecydowanie bardziej dekoracyjna. Obficie kwitnie. ’Woodside’, 60 cm x 60 cm, znaleziona przez Mervyna Feeseya wśród siewek w jego ogrodzie Woodside Garden w Devon; szczególnie odpowiednia jest dla chłodniejszych rejonów, gdzie dobrze kwitnie. Kwiatostany typowe, nieco ciemniejsze w kolorze i nieco niższe niż u czystego gatunku.

P. incomptum (P. flaccidum)
Piórkówka delikatna
Tworzy gęste kobierce szarawych liści i smukłe, proste, szarobiale kłosowate kwiatostany. Purpurowa forma (purpureum) rozwija ciemnopurpurowe kwiaty. Agresywnie się rozrasta i nadaje raczej na łąki lub obrzeża zalesień niż do wymuskanego ogrodu. Kwiatostany dobre są na kwiat cięty.

P. macrostachyum 'Burgundii Giant’
Piórkówka wielkokłosowa
Bardzo dekoracyjna, bylinowa trawa z liśćmi koloru ciemnowiśniowego, szerokimi, nieco błyszczącymi i łukowato wygiętymi. W końcu lata rozwijają się nad nimi gęste kwiatostany na łodygach nieco jaśniejszych w kolorze od liści. Bardzo wrażliwa, szkodzą jej nawet temperatury poniżej 4°C. W całej Polsce uprawiana tylko jako trawa pojemnikowa lub jednoroczna. Łatwo rozmnaża się z sadzonek pędowych, ukorzenianych w mokrym, ciepłym piasku pod przykryciem. Osiąga pełną wysokość i kwitnie tego samego roku. Dobra na kwiat cięty.

P. macruorum
Piórkówka długopędowa
Jedna z kilku południowoafrykańskich traw, raczej do uprawy w pojemniku. Tworzy gęste kępy opadających kaskadą ku ziemi, zielonych liści. Nad nimi wznoszą się wysoko długi pęd i cienkie kłosowate kwiatostany, prawie białe, a ponieważ znajdują się na wysokości wzroku, łatwo rzucają się w oczy. Bywa krzyżowana z P. incomptum, ale różni się od niej większymi rozmiarami, bardziej szorstkimi liśćmi i tym, że tworzy kępy, z których wyrastają rozłogi, z nich zaś kępy potomne, kolejnych chaotycznie pełznących rozłogów. Łatwa do rozmnożenia z nasion, zwykle kwitnie już w pierwszym roku. Najlepiej słoneczne stanowisko i żyzna gleba. Także na kwiat cięty.

P. massaicum 'Red Button’
Piórkówka masajska
Stosunkowo niedawno wprowadzona do uprawy o nie w pełni sprawdzonej odporności na zimno. Wydaje krótkie, czerwonawe szczotkowate kłosy. Intensywność kolorów jest niespotykana u traw. Dobra na kwiat cięty.

P. orientale (AGM)
Piórkówka wschodnia
Jedna z najbardziej zachwycających ze wszystkich traw ozdobnych. Długo kwitnie i jest łatwa w uprawie. Formuje kępy miękkich, łukowatych, szarozieonych liści, nad którymi unoszą się miękkie, szczotkowate kwiatostany o subtelnym odcieniu różowego koloru, pięknie komponujące się z kosmatymi kwiatami Aloysia chamaedrifolia i z różnymi odcieniami perowskii. W zimnych rejonach kwitnie w połowie lata do pierwszych mrozów, ale gdy jest bardzo ciepła wiosna i lekka zima, kwiatostany wyrastają już w marcu-kwietniu i utrzymują aż do końca października. ’Karley Rose’, 70 cm, doskonała trawa o najbardziej różowych kwiatostanach ze wszystkich traw ozdobnych. ’Pakistan’ jest widocznie białą odmianą. Nazwa brzmi rozkosznie, ale samej trawy nigdy nie widziałem. ’Robusta’, 90 cm, podobna do czystego gatunku, ale dużo wyższa i z bardziej szarymi liśćmi. Kwiaty tego samego koloru, wiechy dłuższe. ’Shogun’, 90 cm, różni się od innych odmian bardziej brązowymi kwiatostanami. ’Tall Tails’, 1 m, tworzy długie, łagodnie wygięte kwiatostany bladozielonkawobiałych kiosków, lekko beżowo nabiegłe na końcach, osadzone na prostych łodygach. Liście szarawe.

P. setaceum, (P. rueppellii) (AGM)
Piórkówka najeżona
Królowa, a nawet cesarzowa wszystkich piórkówek z długimi, smukłymi, lekko fioletoworóżowymi kwiatostanami o długich, jedwabistych ościach. Mogą one osiągać nawet do 38 cm długości, doskonale nadają się na suche bukiety. Kwitnie później niż inne gatunki z tego rodzaju; warto zaczynać uprawę pod osłonami, aby przedłużyć okres wegetacyjny, Łatwa do rozmnożenia z nasion, ale odmiany muszą być rozmnażane przez podział kęp. Najlepiej ściąć liście przed mrozami na 5 cm powyżej gruntu, podzielić kępę, sadząc małe fragmenty z korzeniami w piaszczystą, dobrze przepuszczalną mieszankę i zimować je pod osłonami (minimalnie 4°C) w pełnym świetle. Rośliny będą na tyle silne, aby posadzić je zaraz po ustąpieniu mrozów. Poniższe odmiany są uprawiane dla ozdobnych liści. ’Burgundy Blaze’ (’Rubrum Dwarf’), 60 cm x 30 cm, różni się od ’Rubrum’ tylko mniejszymi rozmiarami. ’Eaton Canyon’  (’Cupreum Compactum’, ’Rubrum Dwarf’), 75 cm x 30 cm, podobna do ’Rubrum’, chociaż liście ma węższe i w kolorze mniej intensywne. ’Rubrum’  ’Atrosanguineum’, ’Cupreum’, ’Purpureum’), piórkówka purpurowa, 1,5 m x 30 cm, szerokie, jaskrawowiśniowe liście i jedwabiste ości kłosków

Wszystkie odmiany o czerwonych liściach są wrażliwe na zimno, tak jak odmiany o zielonych liściach i powinny być podobnie traktowane. Dla podkreślenia dynamiki kolorów i kontrastu najlepiej sadzić je obok jasnoniebieskich Elymus hispidus, Mertensia maritimalub Cerinthe glabra 'Kiwi Blue’; ci, którzy wolą bardziej subtelne kolory, mogą je łączyć z ciemnymi liśćmi Ricinus communis 'Gibsonii’,Atriplex hortensis var rubra lub Lysimachia ciliata 'Firecracer’ i oczywiście z Imperata cylindrica 'Rubra’. Będą też dobrze wyglądały z ciemnoliściastymi roślinami kontrastowych kwiatach, takimi jak Lobelia cardinalis i Dahlia 'Bishop Llandaf’ lub D. 'Blaisdon Red’. Można je ponadto zestawiać z roślinami o jaskrawoczerwonych kwiatach, kwitnącymi w tym samym czasie, takimi jak Monarda 'Mrs. Perry’ alboCrocosmia 'Lucifer’; być może ożywią je smukłe, delikatnie pomarańczowe kłosy późno kwitnącej Kniphofia triangularis.

P. villosum (AGM)
Piórkówka etiopska
Krótko żyjąca bylina, uprawiana jako jednoroczna. Tworzy rozłożyste kępy szarozielonych liści i puszyste, białe, kłosowate kwiatostany. Nieodporna na susze i zimno, ale kwitnie już w pierwszym roku po posadzeniu. Nadaje się na kwiat cięty.